نظریۀ ارجاع مستقیم و مسئلۀ جایگزینی اسامی خاص هم‌مرجع در جمله‌های نگرش گزاره‌ای

author

  • بهلول علایی دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی
Abstract:

نظریۀ ارجاع مستقیم در باب اسامی خاص، متعاقب ناکارآمدی نظریه‌های توصیفی در تبیین ارجاع اسامی خاص مطرح شده است. امّا خود این نظریه با مشکلی اساسی روبرو بوده است. اگر تنها جزء معنی در یک اسم خاص، ارجاعِ آن است، چرا جایگزینی دو اسم خاص هم‌مرجع در جمله‌های نگرش گزاره‌ای به تغییر ارزش صدق جمله منجر می‌شود؟ پاسخ‌های فلاسفه و معنی‌شناسانِ طرفدار نظریۀ ارجاع مستقیم قانع‌کننده نبوده است. به نحوی که اکثر آن پاسخ‌ها مستلزم عدول از اصول نظریۀ ارجاع مستقیم بوده‌اند. در این میان، راه حلّی که بر عوامل کاربردشناختی تکیه دارد، مقبول‌تر از سایرین به نظر می‌رسد. با این حال، نگارنده سعی دارد مسئله را با برداشتی کاربردشناختی از ارجاع اسامی خاص و با استفاده از تمایز تعبیری لفظ‌نگر- مصداق‌نگر به نحو روشن‌تری – که تعارضی هم با نظریۀ مذکور ندارد – تبیین و حل کند. بر این اساس، جایگزینی اسامی خاص هم‌مرجع تنها زمانی ارزش صدق جمله را تغییر می‌دهد که عوامل کاربردشناختی تعبیری متفاوت را از ارجاع اسم خاص به دست دهند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نظریۀ ارجاع مستقیم و مسئلۀ جایگزینی اسامی خاص هم مرجع در جمله های نگرش گزاره ای

نظریۀ ارجاع مستقیم در باب اسامی خاص، متعاقب ناکارآمدی نظریه های توصیفی در تبیین ارجاع اسامی خاص مطرح شده است. امّا خود این نظریه با مشکلی اساسی روبرو بوده است. اگر تنها جزء معنی در یک اسم خاص، ارجاعِ آن است، چرا جایگزینی دو اسم خاص هم مرجع در جمله های نگرش گزاره ای به تغییر ارزش صدق جمله منجر می شود؟ پاسخ های فلاسفه و معنی شناسانِ طرفدار نظریۀ ارجاع مستقیم قانع کننده نبوده است. به نحوی که اکثر آن ...

full text

بررسی تطبیقی نظر امام خمینی(ره) راجع به اسامی خاص براساس نظریات ارجاع در فلسفه‌ی زبان معاصر

در این مقاله، براساس دو پرسش اساسی در فلسفه زبان معاصر، یعنی پرسش در باب چیستی معنا و همچنین پرسش در باب چگونگی ارجاع الفاظ، سعی خواهیم کرد ارزیابی نقادانه‌ای از آرای اصولیِ امام خمینی(ره) درباب اسم‌های خاص ارائه کنیم. بدین منظور، ابتدا نظریه‌ی آخوند خراسانی(ره) را در باب معنای اسامی خاص و همچنین انتقادات امام خمینی در این رابطه را مورد بررسی قرار خواهیم داد. سپس به بررسی آرای امام خمینی(ره) درب...

full text

یک نظریه دربارة اسامی خاص- توصیفات معرفه

یکی از مباحث جدال برانگیز و در عین حال اساسی، در قلمرو فلسفة زبان و منطق فلسفی، از هنگام آغاز قرن بیستم، در مورد اسامی خاص و توصیفات معرفه بوده است. فیلسوفانی که به اسامی خاص و توصیفات معرفه بوده است. فیلسوفانی که به اسامی خاص و توصیفات معرفه پرداخته اند، هم زمان با مشکلات بسیاری نیز روبرو بوده اند. در این میان یکی از جدی ترین مشکلات، مشکل اسامی – توصیفات تهی است. این مقاله نخست به معرفی و ارائ...

full text

ترجمۀ اسامی خاص در فرهنگ اصطلاحات علوم و معارف اسلامی

تلقی مرسوم مبنی بر ترجمه ناپذیری اسامی خاص، امروزه مورد بازنگری قرار گرفته است. مطالعات جدید در زمینه انتقال اسامی خاص از زبانی به زبان دیگر که توسط ترجمه پژوهان و زبان شناسان انجام گرفته است، عدم یکپارچی راهکارهای مترجمین را در این خصوص به وضوح نشان می­دهد. در تحقیق حاضر، سعی بر آن داریم تا راهبردهای مرحوم دکتر ابراهیم شکورزاده را در ترجمه اسامی خاص از فارسی به فرانسه در فرهنگ اصطلاحات علوم و ...

full text

استعارة اسامی خاص در زبان فارسی

- هنوز هم مجرده، دنبال آلن دلُن میگرده! - یکلیلی و مجنونی اند که نگو! - چیه؟ رابین هود محل شدی؟ - خیلی ادعاش میشه، خیال کرده آرنولده! این جملات و جملاتی مشابه آنها را شاید بارها شنیده باشیم و یا خودمان از آنها استفاده کرده باشیم. اگرچه استفاده از اسامی خاص به صورت استعاری امری رایج است اما عبارتهای استعاری حاوی اسامی خاص به ندرت مورد مطالعه قرار گرفته اند و تا جایی که می دانیم در فارسی به ای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 2

pages  101- 119

publication date 2014-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023